Dầu đậu phộng là gì?

Dầu đậu phộng là loại dầu được làm từ hạt đậu phộng, nên có tên gọi khác là dầu lạc hoặc dầu arachis. Vì có nhiệt độ sôi cao (đạt đến 225 độ C) nên dầu đậu phộng thường được sử dụng để chiên thực phẩm. Tùy theo phương pháp chế biến mà dầu đậu phộng lại có hương vị khác nhau, từ nhẹ – ngọt cho đến đậm – thơm. Gần 2/3 tổng lượng hạt đậu phộng trên thế giới được sử dụng để làm dầu đậu phộng. Hầu hết nguồn cung cấp hạt đậu phộng đến từ Trung Quốc, Ấn Độ và Nigeria.

Dầu đậu phộng (dầu lạc) có lành mạnh?

Dầu đậu phộng tinh chế

Dầu đậu phộng tinh chế là loại dầu được tinh chế, tẩy trắng và khử mùi, nhằm loại bỏ các thành phần gây dị ứng có trong dầu. Các chuyên gia cho biết dầu đậu phộng tinh chế thường an toàn cho những người bị dị ứng với đậu phộng. Tuy nhiên, những người bị dị ứng đậu phộng nên hỏi ý kiến bác sĩ về việc có nên tránh dầu đậu phộng hay không. Đồng thời, đây cũng là loại dầu được sử dụng phổ biến trong các nhà hàng để chiên thực phẩm, làm nước xốt salad, bánh ngọt.

Dầu đậu phộng ép lạnh

Dầu đậu phộng ép lạnh là loại dầu được sản xuất bằng cách nghiền đậu phộng để ép ra dầu ở nhiệt độ thấp. Nhờ ký thuật này mà dầu đậu phộng ép lạnh giữ lại được nhiều hương vị và chất dinh dưỡng vỗn có của đậu phộng hơn so với kỹ thuật tinh chế.

Dầu đậu phộng thô

Đây là loại dầu có hương vị đặc biệt vì kỹ thuật chế biến rất đơn giản. Chỉ cần rang đậu phộng để lấy dầu nên hương vị đậm đà hơn cả dầu tinh chế, giúp cho các món ăn trở nên hấp dẫn về hương vị hơn.

Hỗn hợp dầu đậu phộng

Loại dầu được pha trộn giữa dầu đậu phộng với loại dầu có vị tương tự như đậu phộng (chẳng hạn như dầu đậu nành). Kỹ thuật này sẽ làm cho giá dầu đậu phộng rẻ hơn và bán được với số lượng lớn để phục vụ cho nhu cầu chiên nhiều thực phẩm.

Giá trị dinh dưỡng của dầu đậu phộng

Dầu đậu phộng có nhiều chất béo không bão hòa đơn và axit béo omega-6. Trung bình, cứ một muỗng canh dầu đậu phộng (14gr) chứa các chất dinh dưỡng sau:

– Năng lượng: 124 kcal

– Chất béo: 14gr

– Chất béo bão hòa: 2,37gr

– Chất béo không bão hòa đơn: 6,47gr

– Chất béo không bão hòa đa: 4,48gr

– Vitamin E: 2,2mg

– Phytosterol: 28,98mg

– Axit béo omega-6: 4,48gr

Dầu đậu phộng có tốt cho sức khỏe không?

Một số nghiên cứu chỉ ra rằng dầu đậu phộng giúp cải thiện sức khỏe tim mạch ở những người bị bệnh tiểu đường. Ngoài ra dầu đậu phộng còn là nguồn cung cấp vitamin E tuyệt với –một chất chống oxy hóa, hỗ trợ hệ thống miễn dịch, bảo vệ cơ thể khỏi các gốc tự do và giữ cho các tế bào máu khỏe mạnh. Một nghiên cứu năm 2016 cho thấy con người ban đầu ăn một lượng axit béo omega-3 và omega-6 bằng nhau, giúp chế độ ăn uống được cân bằng, nhưng sự cân bằng đã bị lệch theo thời gian. Giờ đây, con người có nhiều khả năng tiêu thụ lượng axit béo omega-6 gấp 20 lần so với axit béo omega-3. Đây là điều cần lưu ý khi sử dựng quá nhiều dầu đậu phộng.

Những lợi ích của dầu đậu phộng

Bệnh tim mạch: Dầu đậu phộng chứa nhiều phytosterol -một hợp chất tự nhiên được tìm thấy trong thực vật, giúp ngăn chặn sự hấp thụ cholesterol trong hệ tiêu hóa và giảm nguy cơ mắc bệnh tim. Một đánh giá năm 2020 cho thấy dầu đậu phộng làm tăng cholesterol lipoprotein mật độ cao. Đây là loại cholesterol “tốt” giúp loại bỏ cholesterol “xấu” khỏi máu.

Bệnh tiểu đường: Chất béo không bão hòa đơn và chất béo không bão hòa đa có trong dầu đậu phộng có thể giúp kiểm soát lượng đường trong máu ở những người mắc bệnh tiểu đường. Một đánh giá năm 2016 về 102 thử nghiệm lâm sàng cho thấy việc thay thế 5% lượng chất béo bão hòa của một người bằng chất béo không bão hòa đa đã dẫn đến giảm đáng kể lượng đường trong máu. Dầu đậu phộng là một nguồn chất béo không bão hòa đa tốt và tương đối ít chất béo bão hòa.

Lưu ý khi sử dụng dầu đậu phộng

Tiêu thụ quá nhiều dầu đậu phộng có thể làm tăng nguy cơ dư thừa axit béo omega-6. Một số nghiên cứu ở chuột đã chỉ ra mối liên hệ giữa việc tiêu thụ dư thừa omega-6 và tăng cân liên tục. Tuy nhiên, điều cần lưu ý là tiêu thụ bất cứ thứ gì quá mức đều có thể gây tăng cân. Ngoài ra, các chất béo không bão hòa đa trong dầu đậu phộng làm cho dầu dễ bị oxy hóa. Điều này có thể gây ra mùi khó chịu, mất hương vị và giảm thời hạn sử dụng. Quá trình oxy hóa có thể làm tăng các gốc tự do, gây ra stress oxy hóa bao gồm:

– Bệnh tim mạch

– Ung thư

– Bệnh tiểu đường

– Bệnh Alzheimer

– Bệnh Parkinson

– Những căn bệnh về mắt

Dầu đậu phộng có chất gây dị ứng không?

Dị ứng hạt là một trong những dị ứng thực phẩm phổ biến nhất. Nói chung, những người bị dị ứng với các loại hạt nên tránh các sản phẩm từ đậu phộng. Tuy nhiên, tình trạng gây dị ứng của dầu đậu phộng phụ thuộc vào loại dầu. Các chuyên gia cho biết những người bị dị ứng đậu phộng có thể sử dụng dầu đậu phộng tinh chế một cách an toàn. Các nghiên cứu cũng khuyến cáo những người bị dị ứng hạt nên kiểm tra với bác sĩ hoặc chuyên gia dị ứng trước khi tiêu thụ bất kỳ loại dầu đậu phộng nào hoặc các sản phẩm có chứa dầu đậu phộng.

Tóm lại, dầu đậu phộng là một loại dầu ăn phổ biến có vị béo ngậy, nhẹ và nhiệt độ sôi cao. Dầu đậu phộng giúp giảm tỷ lệ bệnh tim mạch, giảm lượng đường trong máu ở những người bị tiểu đường và giảm sự phát triển của khối u. Tuy nhiên, dầu đậu phộng chứa nhiều axit béo omega-6, có thể gây hại khi tiêu thụ quá mức. Dầu cũng dễ bị oxy hóa. Những người bị dị ứng đậu phộng nên nói chuyện với bác sĩ trước khi tiêu thụ dầu đậu phộng.